जोशीकाकू

आमच्या समोर जोशीकाकू राहायच्या. अगदी चिंटूच्या जोशीकाकूंसारख्याच होत्या त्या. 'दुपारी १-४ खेळायचं नाही, झोपायची वेळ असते ती..!', 'जरा आरडाओरडा कमी करा की रे!', 'थांब हं,आईलाचं नाव सांगते तुझ्या आता!' किंवा 'छ्ळीक कारटी आहेत एकजात!' ही त्यांची ठरलेली वाक्यं!! ही वाक्यं इतक्या नित्यनेमाने आमच्या कानी पडायची की ती अक्षरश: आमच्या मेंदूत रूतून बसली आहेत! अगदी त्याच आवाजात, त्याच diction मधे, तीच वाक्यं आम्ही सगळेजणं आजही आठवू शकतो!

मधला काळ फारसा आठवत नाही, पण मोठं झाल्यावर आम्हा सगळ्यांचंच त्यांना भारी कौतुक होतं. १२वी ला छान मार्क पडले आणि Engineering ला admission मिळाल्याचा आई-बाबांएवढाच त्यांनाही आनंद झाला होता. त्या नेहमी building च्या कट्ट्यावर मैत्रिणिंशी गप्पा मारत बसायच्या आणि भेटल्या की की नेहमी विचारपूस करायच्या.

एक दिवस अचानक Heart Attack ने त्या वारल्या. Shock बसला आम्हाला. वाईटही वाटलं, पण खूप दु:ख झाल्याचं काही आठवत नाही. आमच्या routine चा आणि जोशीकाकूंचा तसा काहीच संबंध नव्हता. त्यामुळे routine हे नेहमीसारखंच चालू राहिलं आणि हळू हळू त्या जोशीकाकूंना आम्ही विसरलो...खूप वर्ष झाली आता जोशीकाकूंना जाऊन.

परवा दुपारी भर उन्हात खेळताना भांडणारी मुलं दिसली आणि अगदी जोशीकाकूंसारखंच रागावलो मी त्यांना! तीच वाक्यं, तेच diction (आवाज फक्त पुरुषी होता!). आणि खूप वर्षांनी त्यांची आठवण झाली.. मधे अशाच एका कारणाने शाळेतला मित्र आठवला ज्याच्याशी मी कडाडून भांडलो होतो आणि त्या दिवसापासून आजतागायत मी त्याच्याशी एकदाही बोललेलो नाहीये.. त्या शाळेतल्या बाई आठवल्या, ज्यांना मुळीच शिकवता यायचं नाही, आम्ही नेहमी झोपायचो त्यांच्या तासाला, पण त्या अगदी न कंटाळता शिकवायच्या (शिकवण्याचा प्रयत्न तरी करायच्या!). आणि मधेच एकदा आठवण झाली होती आमच्या ब्रम्हकमळाच्या झाडाची, ज्यानी फक्त एकदाच फुलं दिली होती..

खरं म्हणजे खूप लांब आहे मी या सगळ्यांपासून. यातली कुठलीच व्यक्ती किंवा गोष्ट आज माझ्या आयुष्यात नाहीये. आज मी प्रगतीच्या वाटेवर आहे. जीवघेण्या स्पर्धेत टिकून राहण्यासाठी ‘Survival of the fittest’ या नियमाचं अगदी काटेकोरपणे पालन करून रोज लढतोय..आणि इतकं भान हरपून लढतोय की या जगण्याच्या संग्रामात कुठेतरी हरवून गेलोय मी..मलाही मी दिसेनासा झालोय खरं म्हणजे!

पण एखाद्या बेसावध क्षणी आठवणींची कुपी उघडते आणि माझ्या आयुष्यात ज्यांचं अस्तित्वच उरलं नाहीये अशी लोकं मला भेटतात… जाताना प्रत्येक जण माझ्या मनगटावर एक वेगळंच अत्तर लावून जातो आणि अगदी काही क्षणांसाठीच स्पर्धेच्या रणभूमीत हरवलेला मी मला दिसतो.. पण काही क्षणातचं मी पुन्हा हरवलेला असतो… काहीतरी काम आठवतं म्हणून मी खोलीबाहेर पडतो..पण पुढचे काही तास त्या खोलीत सुगंध दरवळत असतो आणि जोशीकाकू आम्हाला कुठेतरी ओरडत असतात..त्याच आवाजात...त्याच diction मधे...