शेवट..

पश्चिमेच्या खोल डोहात सूर्य बुडायला सुरुवात झालेली असते. संध्येच्या तांबूस-पिवळ्याला काळसर छटा कवेत घ्यायचा प्रयत्न करत असते. क्षणाक्षणाला रंग गहिरा होत असतो. पाकोळ्या सैरभैर उडत असतात. हलकेच, पण गंभीरपणे वाहणारा वारा जमिनीवरच्या कोरडया मातीला उडवत असतो. फांद्यांचा सांगाडा झालेल्या, पर्णहीन होऊ घातलेल्या झाडावरचं शेवटचं पिकलेलं पिवळं पान देठापासून वेगळं व्हायची वाट बघत असतं.. शेवट आलेला असतो...

परवा बिछान्यातून उठताना मी डोळे उघडत होतो..तर मला दोन मोठ्ठी काळी शिंगं दिसली! क्षणभर एवढा खूष झालो मी..! वाटलं आली वेळ आपली. आला यमराज सोडवायला..! पण कसलं काय! गोखले डॉक्टरांची काळी कुळकुळीत दाढी होती ती! मी पूर्ण डोळे उघडताच मला म्हणाले, "आजोबा, बरं आहे का? जेवण झाल्यावर ताट ठेवायला म्हणून निघालात आणि चक्कर आली तुम्हाला! शुगर थोडी वाढली होती. पण आता सगळं नॉर्मल आहे. त्या गोळ्या वेळच्यावेळी घेणं चालू ठेवा. काळजी घ्या. चला मी येतो.." अहो काय सांगू तुम्हा दोघींना! चक्कर आली होती की झोपेतून उठतोय, हेही कळत नाही हल्ली मला!

ह्या दाढीवाल्या गोखले डॉक्टरांचं मला विशेष कौतुक वाटतं! एकदा ते असेच मला तपासायला घरी आले होते आणि तपासून झाल्यावर ते माझ्या शेजारीच बसलेत, हे मी साफ विसरलो! त्यांच्या समोरच मी मुलाला म्हणालो, "त्या गोखले डॉक्टरांचं औषध काही काम करत नाही बघ! दुखणं काही थांबत नाही. आपण डॉक्टर बदलुयात का?!" त्यावेळी माझ्या मुलाचा चेहेरा अगदी बघण्यासारखा झाला होता! पण हे बिचारे गोखले डॉक्टर तरीही येतात. मला तपासतात, विचारपूस करतात.

पण मी चक्कर येऊन पडलो त्या दिवशी माझा मुलगा चांगलाच घाबरला होता! त्याने मला चांगलंच खडसावलं..मला नीटसं आठवत नाही, पण 'कोणालातरी हाक मारत जा' असं काहीतरी म्हणाला. पण आता तुम्हीच सांगा, सारखं त्या बाईंना हाका मारणं बरं वाटतं का? आणि हा नातू माझा लहान आहे..बाकी सगळे कामाला. कोणाला हाक मारायची? आणि तेही फक्त ताट ठेवायला...

आधी रात्री आम्ही सगळे एकत्रच जेवायचो. पण नंतर माझ्या अंगाला कंप सुटायला सुरुवात झाली. हातात कितीही ताकद आणली तरी तो थरथरायचा काही थांबेना. चमच्यातलं तोंडात जायच्या आधी अर्ध-अधिक खाली सांडायला लागलं. माझा नातू हसायचा मला मग..लहान आहे तो बिचारा. त्याला काय कळतंय..आता सूनबाई मला आधी वाढतात जेवायला.

सूनबाईंना माझा सगळ्यात जास्त त्रास होतो. त्यांना मी म्हणजे, घरातली एक अडगळ वाटते..मग माझ्यावरून कधी कधी मुलात आणि सुनेत भांडणं होतात. पण मला सूनबाईंचं काही चुकीचं वाटत नाही. अहो, माझी मलाच अडचण होते हल्ली..स्वतःचाच त्रास होतो! सूनबाईंचं काय घेऊन बसलायत! आंघोळ करायचं म्हटलं की ज्या अग्निदिव्याला मला सामोरं जावं लागतं..ते माझं मलाच ठाऊक!

रात्र झाली का हो? थांबा, मी उठून बसतो. आई Sग..पाय खूप दुखतो माझा..तरुणपणी काय व्यायाम करायचो माहितीय तुम्हाला! आमच्या ग्रुपमधे सगळ्यात फिट मीच होतो! नंतर रिटायर झाल्यावरही आमच्या ग्रुपमधे आम्ही पंजा लावायचो. मला कोणीच हरवू शकायचं नाही! पण हळू हळू ताकद कमी होते. हे अवयव साथ सोडू पाहतात. अंग खूप दुखतं हो..उभं राहिलं की गुडघे दुखतात आणि बसलं की कंबर. एक क्षण थांबत नाही. पण रात्री एकदा झोप लागली की मग काही जाणवत नाही. पण मग पुन्हा सकाळी जाग आली की सगळं दुखायला सुरुवात होते! म्हणून वाटतं जागंच येऊ नये..कायमचीच झोप लागावी..आमच्या ग्रुपमधले सगळे गेले मला सोडून. मी असा हा एकटाच आता वाट बघत बसलोय..वर जाऊन पुन्हा पंजात हरवीन एकेकाला!

लहानपणी तर मी अभ्यास आणि खेळ, दोन्हीत पुढे होतो. सर्वोत्कृष्ट विद्यार्थ्याचं पारितोषिक मिळालं होतं मला. ते दिवसच मंतरलेले होते..मी अगदी खवय्या होतो! आणि मला पैजा लावायचा भारी शौक! एकदा पैज लावून हॉटेलमधे मेनूकार्डवरची प्रत्येक डीश मागवून संपवून दाखवली होती! आमचं गणपतीचं आणि दहीहंडीचं पथक होतं. मी सगळ्यात वरच्या माळ्यावर चढून दहीहंडी फोडायचो! एका गोकुळाष्टमीला तर मी ५ ठिकाणच्या हंडया फोडल्या होत्या! कामातही मी अगदी चोख बरंका! मला आमचे साहेब म्हणायचे, "तुझ्यावाचून आपल्या ऑफिसचं पान हलत नाही...तू एक दिवस मोठा साहेब होणार बघ! माझ्याहून मोठा साहेब!" मी पत्तेपण छान खेळायचो. आम्ही सगळे भावंडं जमलो की रम्मीचा डाव व्हायचा. एक पॉईंट- एक पैसा. आमची 'ही' पण मस्त खेळायची रम्मी! नेहेमी ती नाहीतर मीच जिंकायचो! आता राहिलं नाही काही यातलं..इस्पिक राजा झालाय म्हातारा आणि इस्पिक राणीतर गायबच झालीय कॅटमधून...

खरं म्हणजे आता कशाचं काहीच वाटत नाही मला. जेवताना पदार्थांच्या चवी नीटशा कळत नाहीत. स्पष्ट दिसत नाही, त्यामुळे वाचू शकत नाही. टी.व्ही बघता येत नाही. ऐकूही नीट येत नाही. सगळ्या इच्छा-आकांक्षा कधीच संपून गेल्यात.. पण 'ही' गेल्यापासून एकटेपणा जास्त जाणवतो. म्हातारपणात सगळं गेलं तरी प्रेम, आपुलकी या भावना काही शेवटपर्यंत जात नाहीत. आजही वाटतं कोणीतरी येऊन आपल्याशी बोलावं. संध्याकाळी छान गप्पा माराव्यात. निदान..माझ्या मुलाने तरी... पण नंतर वाटतं कदाचित माझ्याच अपेक्षा अवाजवी आहेत. बाहेरचं जग आता खूपच धकाधकीचं झालंय म्हणतात..जो काही थोडासा वेळ मिळत असेल त्यांना, तो त्यांनी संसाराला द्यावा. अगदी मान्य आहे. खरं सांगायचं तर आता माझी पिढीच संपलीय. माझ्यासाठी जागाच नाहीये इकडे आता. म्हणून मी सारखी मृत्यूची वाट बघत असतो...

पण तुम्हा दोघींना अगदी खास धन्यवाद बरं का! तुम्ही मला नेहेमी साथ देता. २००४ साली, म्हणजे बघा.. ६ वर्षांपूर्वी माझे अगदी सगळे दात मला सोडून गेले. त्यानंतर तुमचीच तर साथ मिळालीय मला!

अरे, झालीच बघा जेवणाची वेळ! रोजच्यासारखी साथ देणार ना मला? जेवण झाल्यावर छान आंघोळ घालीन मी तुम्हाला..

ती कसली भाजी होती, कळलं का हो? कोबी होता बहुतेक..का भेंडी होती? देव जाणे! बर, तुम्हा दोघींना मी परवाची गंमत सांगितली का? 'परवा बिछान्यातून उठताना मी डोळे उघडत होतो..तर मला दोन मोठ्ठी काळी शिंगं दिसली..क्षणभर एवढा खूष झालो मी..वाटलं, आली वेळ आपली. आला यमराज सोडवायला..'

समईतलं सगळं तेल संपलेलं असतं. वातसुद्धा कोरडी पडत आलेली असते.. ज्योतीचा एक छोटासा निळा-पिवळा बिंदू त्या वातीवर बसून, कधी वारा आपल्याला पोटात घेईल याची वाट बघत असतो...शेवट आलेला असतो...